اضطراب

اضطراب نوعی هیجان شدید همراه با حالت ناخوشایند و آشفتگی درونی است. فرد مبتلا به این حالت اغلب از رویداد های قابل پیش بینی در آینده که می توانند نوعی تهدید محسوب شوند می ترسند.

اختلال اضطرابی یک نوع بیماری روانی است که شامل احساسات شدید و مداوم اضطراب، ترس و نگرانی است. این اختلال می‌تواند فعالیت‌های روزمره فرد را مختل کند و به مشکلات جدی در زندگی اجتماعی، کاری و خانوادگی منجر شود. انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارند که هر یک ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی کلیات اختلال اضطرابی و برخی از انواع رایج آن می‌پردازیم.

کلیات اختلال اضطرابی
علائم
علائم اختلال اضطرابی می‌توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، اما برخی از رایج‌ترین علائم عبارتند از:

احساس نگرانی و ترس شدید و مداوم
تپش قلب، تعریق زیاد، لرزش
احساس خستگی و ضعف
مشکلات خواب (بی‌خوابی یا کابوس)
مشکلات تمرکز و حافظه
احساس بی‌قراری و بی‌تابی
مشکلات گوارشی مانند ناراحتی معده
علل
اختلالات اضطرابی می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند که شامل ترکیبی از عوامل ژنتیکی، زیستی، محیطی و روانی است:

عوامل ژنتیکی: وجود سابقه خانوادگی اضطراب یا دیگر اختلالات روانی.
عوامل زیستی: ناهماهنگی در مواد شیمیایی مغز مانند سروتونین و دوپامین.
عوامل محیطی: تجربه‌های زندگی استرس‌زا، تروما، فشارهای کاری یا مالی.
عوامل روانی: ویژگی‌های شخصیتی مانند حساسیت بالا، کمال‌گرایی و الگوهای فکری منفی.
انواع اختلالات اضطرابی
اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
این نوع اختلال شامل نگرانی و اضطراب مداوم و بیش از حد درباره مسائل روزمره است که اغلب بدون دلیل مشخصی بروز می‌کند.

اختلال پانیک (وحشت‌زدگی)
این اختلال با حملات ناگهانی و مکرر وحشت‌زدگی مشخص می‌شود که شامل علائمی مانند تپش قلب، تعریق، تنگی نفس و احساس مرگ یا جنون است.

فوبیا (ترس مرضی)
فوبیا یک ترس شدید و غیرمنطقی از یک شیء، موقعیت یا فعالیت خاص است که منجر به اجتناب از آن می‌شود. انواع مختلفی از فوبیا وجود دارند، از جمله فوبیای اجتماعی (ترس از موقعیت‌های اجتماعی) و آگورافوبیا (ترس از مکان‌های باز یا شلوغ).

اختلال اضطراب اجتماعی (SAD)
این اختلال شامل ترس شدید از قضاوت یا تحقیر شدن در موقعیت‌های اجتماعی است که می‌تواند به اجتناب از این موقعیت‌ها منجر شود.

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
PTSD پس از تجربه یا شاهد بودن یک حادثه تروماتیک بروز می‌کند و شامل علائمی مانند کابوس، فلش‌بک، اضطراب شدید و اجتناب از یادآوری حادثه است.

اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
OCD با افکار مکرر و مزاحم (وسواس‌ها) و انجام رفتارهای تکراری (اعمال) برای کاهش اضطراب مرتبط است.

درمان اختلالات اضطرابی
دارودرمانی
استفاده از داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپین‌ها، داروهای ضد افسردگی مانند SSRIs و SNRIs، و گاهی داروهای ضد اضطراب کوتاه‌مدت.

روان‌درمانی
درمان شناختی-رفتاری (CBT): شناسایی و تغییر الگوهای فکری منفی و رفتارهای مرتبط با اضطراب.
درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی: استفاده از تکنیک‌های مدیتیشن و ذهن‌آگاهی برای کاهش اضطراب.
تغییرات سبک زندگی
ورزش منظم: فعالیت‌های بدنی می‌توانند به کاهش اضطراب کمک کنند.
تغذیه سالم: تغذیه مناسب می‌تواند به بهبود حالت‌های روانی کمک کند.
خواب کافی: استراحت و خواب کافی به کاهش اضطراب کمک می‌کند.
پشتیبانی اجتماعی: داشتن روابط اجتماعی قوی و حمایت‌کننده.
نتیجه‌گیری
اختلالات اضطرابی می‌توانند به شدت بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارند، اما با تشخیص و درمان مناسب، بسیاری از افراد می‌توانند یاد بگیرند که علائم خود را مدیریت کنند و زندگی رضایت‌بخشی داشته باشند. اگر شما یا یکی از اطرافیانتان علائم اختلال اضطرابی را تجربه می‌کنید، مراجعه به یک متخصص سلامت روان ضروری است.